روز جهانی مساجد
انتهای مردادماه مصادف با 21 ماه اوت میلادی به عنوان روز مسجد نامگذاری شده است. اما علت نامگذاری این روز را می دانید چه بوده است؟
در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای اسلامی تهران، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشورمان به این اجلاس پیشنهاد کرد تا سالگرد آتش زدن مسجد الاقصی توسط صهیونیسم غاصب به عنوان روز جهانی مساجد تعیین شود که مورد پذیرش قرار گرفت.
آتش زدن مسجد الاقصی در سال 1969میلادی اتفاق افتاد و طی آن بخش عظمی از مسجد(1500متر) در آتش صهیونیستی به خاکستر تبدیل شد.
رژیم غاصب صهیونیستی برای تطهیر عمل زشت خود آتش سوزی مسجد الاقصی را به یک جهانگرد استرالیایی نسبت داد و پس از دستگیری این جهانگرد و تشکیل یک دادگاه نمایشی در تل آویو، این صهیونیست را بیمار روانی معرفی و او را آزاد کرد. مسلمانان در اکثر نقاط دنیا، بدون توجه به تبلیغات رژیم اشغالگر قدس، تظاهرات گسترده‌ای علیه این اقدام رژیم صهیونیستی برپا کردند. البته این جنایت صهیونیست‌ها موجب شد بیداری دولت‌های اسلامی شد تا برای مقابله با خطر‌هایی که جهان اسلام و مقدسات اسلامی را تهدید می‌کند، «سازمان کنفرانس اسلامی» را تشکیل دهند.
این روز شاید بهانه ای زیبا برای پرداختن به نقش محله در اجتماع باشد. مسجد نقش مهمی در اداره یک جامعه اسلامی داشته و خواهد داشت. همزمان با برپایی انقلاب اسلامی نقش مسجد نیز در کشورمان پررنگ تر از گذشته گردید بطوری رهبر معظم انقلاب در این خصوص فرموده اند:
یکی از ابتکارات مهمّ امام بزرگوار ما، از هنرهای بزرگ این مرد بزرگ همین بود که از اوّل انقلاب مساجد را محور قرار داد. آن روزهای اوّل انقلاب، آنهایی که یادشان است میدانند که همه‌چیز در هم ریخته بود: سلاح بیاورند، جمع کنند، از اینجا بردارند، [نکند] دستهای غیر مأمونی به کارهایی دست بزنند؛ مرکز تشکّل لازم بود، هسته‌ی مرکزی لازم بود؛ این هسته‌ی مرکزی را امام بلافاصله همان روز اوّل، حتّی قبل از اینکه اعلام پیروزی بشود، معیّن کردند: مساجد. هرکس از هرجا مثلاً سلاح دست می‌آورد، ببرد [به مساجد]. بعد هم یک سازمان‌دهی عظیم مسجدی تشکیل شد و به وجود آمد که همان کمیته‌های انقلاب بودند، که تا مدّتهای طولانی همه‌ی کارهای انقلاب را اینها انجام میدادند، و درواقع همه‌ی کارهای کشور را اینها انجام میدادند.(31مرداد1395
بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران)
البته این نقش مسجد، فقط در کشور ما قابل مشاهده نبوده بلکه در تمامی کشورهای اسلامی نیز این نقش مشهود بوده است . مقام معظم رهبری در جای دیگری فرموده اند:
مسجد، نه فقط در زمان ما و نه فقط در كشور عزیز اسلامی ما، بلكه در نقاط مختلف عالم و در طول تاریخ، منشأ آثار بزرگ و نهضتها و حركتهای اسلامی بزرگی شده است. مثلاً قیام مردم كشورهای شمال آفریقا كه مسلمان هستند - مثل الجزایر و دیگر كشورهایی كه سالها در زیر سلطه‌ی نظامی استعمار فرانسویها بودند - از مساجد شروع شد، كه به پیروزی هم رسید و كشورها استقلال پیدا كردند. انقلاب در این كشورها هم، آن روزی رو به شكست رفت و دوباره ملّتها استقلال خودشان را از دست دادند كه رابطه‌ی خود را با مساجد و با دین و ایمانِ مساجد قطع كردند.
در صدر اسلام هم، در زمان نبیّ مكرّم اسلام صلی‌اللَّه‌علیه‌وآله‌وسلّم و همچنین در زمان حكومت با بركت امیرالمؤمنین علیه‌الصّلاةوالسّلام، مسجد مركز همه‌ی تصمیم‌گیریهای مهم و كارهای بزرگ بود. نمی‌خواهیم از لحاظ وضع زمان، مسجد امروز را به مسجد كوفه‌ی زمان امیرالمؤمنین تشبیه كنیم؛ زیرا اقتضاهای هر زمان متفاوت است. به‌طور كلّی مسجد به عنوان یك پایگاه دین، عبودیّت و معرفت، میتواند برای جوامع اسلامی منشأ و سرآغاز حركات بزرگ و بركات ماندگار باشد.
همچنین ایشان در همین سخنرانی با اشاره به نقش مساجد در پیروزی انقلاب فرموده اند:
یكی از علل پیروزی این انقلاب مبارك در ایران اسلامی - و یا لااقل سهولت این پیروزی - این بود كه مردم به مساجد اقبال پیدا كردند؛ جوانان مساجد را پر كردند و علمای اعلام، مساجد را به عنوان مركزی برای تعلیم، تربیت، روشنگری افكار و اذهان، مورد استفاده قرار دادند و مسجد، مركزی برای حركت، آگاهی، نهضت و افشای اسرار زمامداران فاسد و خودفروخته‌ی رژیم طاغوت شد. در دوره‌ی مشروطیت هم همین‌طور بوده است؛ در دوره‌ی ملی شدن صنعت نفت هم تا حدودی همین‌طور بود؛ در زمان انقلاب هم كه این مسأله، به حدّاعلی رسید(19دی1375 بیانات در دیدار با مردم قم)
البته رهبر معظم انقلاب نقش های به نقش های دیگر مسجد نیز در سخنان مختلف اشاره نموده اند که بدلیل اینکه مطلب مان طولانی نگردد به ذکر چند مورد به عنوان نمونه اکتفا خواهیم نمود:
- اوّلین مسئله، اهمّیّت خود مسجد است و این ابتکاری که اسلام در آغاز ولادت خود برگزید و محلّ تجمّع مردم را بر محور ذکر و دعا و توجّه به خدای متعال قرار داد. اجتماعات مردم به‌طور طبیعی دارای تأثیراتی است.
- خانه‌ی خدا و خانه‌ی مردم؛ خلوت اُنس با خدا و جلوت حشر با مردم، کانون ذکر و معراج معنوی و عرصه‌ی علم و جهاد و تدبیر دنیوی؛ جایگاه عبادت و پایگاه سیاست، دوگانه‌های به هم‌پیوسته‌ئی است که تصویر مسجد اسلامی و فاصله‌ی آن با عبادتگاه‌های رائج ادیان دیگر را نمایان میسازد.
- بله، معبد در همه‌ی ادیان هست -که می‌نشینند در آنجا و عبادت میکنند- لکن مسجد با معابد مسیحی و یهودی و بودایی و بعضی جاهای دیگر که ما دیده‌ایم یا شنیده‌ایم متفاوت است. در مسجد، پیغمبر اکرم نمیرفت فقط نماز بخواند و بیرون بیاید؛ کاری که برای اجتماع پیش می‌آمد و مهم بود، صدا میزدند: اَلصلوةُ جامِعَة؛ بروید به سمت محل صلات
- مسجد اهمّیّت دارد، پایگاه است؛ همچنان‌که معروف شده در زبانها واقعاً پایگاه است. نه‌فقط پایگاه برای فلان مسئله‌ی اجتماعی، [بلکه] مسجد میتواند پایگاه همه‌ی کارهای نیک باشد؛ پایگاه خودسازی، انسان‌سازی، تعمیر دل و تعمیر دنیا و مقابله‌ی با دشمن و زمینه‌سازی برای ایجاد تمدّن اسلامی و بصیرت‌افزاییِ افراد؛ و هَلُمَّ جَرّا. مسجد یک چنین جایگاهی است.
- مسجد پایگاه انواع و اقسام فعّالیّتهای اجتماعی است؛ یعنی وقتی ما مردم را گرد این محور جمع کردیم، از آنها چه میخواهیم. یکی از چیزهایی که میخواهیم این است که به فعّالیّتهای اجتماعی بپردازند. در جامعه‌ی اسلامی همه‌ی آحاد وظیفه دارند، مسئولیّت دارند، باید کار انجام بدهند؛
- مسجد پایگاه بزرگ بسیج فرهنگی و حرکت فرهنگی است؛ شیوه‌ی کار را باید در مسجد آموخت که چه‌کار کنیم.
- فراموش نکنیم که روز مسجد اساساً یک روز انقلابی است؛ یعنی تشکیل این روز و تعیین این روز که به خواست و مطالبه‌ی جمهوری اسلامی بود و در سازمان کنفرانس اسلامی به‌عنوان «روز مسجد» تصویب شد، به‌مناسبت آتش زدن مسجدالاقصی است؛ به‌مناسبت مقابله‌ی با دشمن صهیونیست است؛ اساس این روز یک چنین اساسی است؛ با این نگاه به روز مسجد نگاه کنید و حرکت را در این مسیر قرار بدهید.